بررسی کتاب های چاپ سنگی مصور دوره قاجار

Authors

دکتر عبدالحمید حسینی راد

زهرا خان سالار

abstract

با انتشارات کتاب های چاپ سنگی در دوران قاجار زندگی دوباره مصور سازی کتب ایرانی آغاز گردید. علی رغم این که مصور سازی کتاب های چاپ سنگی از نظر کیفیت تفاوت های قابل توجهی بانگارگری قدیم ایران داشت اما با ادامه یافتن برخی سنت های کتاب آرایی و تاثیرپذیرفتن از هنر عامیانه و تاثیر متقابل بر آن برخی سنت های کتاب آرایی ایران در شکل و محتوایی متفاوت مجدداً احیا شد. هدف مقاله حاضر معرفی ویژگیهای ساختاری کتاب های چاپ سنگی مصور است و در این راستا با ارائه تاریخچه کوتاهی از صنعت چاپ و معرفی انواع مضامین کتب چاپ سنگی به بررسی فضای تصویری این نوع کتب می پردازد.خصوصیات و جلوه های تصویری این نسخ اغلب ساختاری و احد را دنبال می کند.این ساختار تصویری که ریشه هایش گاه به دوران کهن باز می گردد در مواقعی به مدد هنرهای عامیانه ای چون عیدی سازی و خیالی نگاری ارزش های تازه ای را در مصور سازی ارائه می دهد. یک بررسی کوتاه و اجمالی نشان می دهد که ساختار کتاب آرایی درکتب چاپ سنگی مبتنی بر حرکت های سنتی کتاب سازی ایرانی است و نحوه استفاده از عناصر بصری و سایر اصول از همان مبانی هنری دوره های قبل نظیر استفاده از سطر جدول کشی کتابت و تصویر پیروی می کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعه تطبیقی تصاویر نسخ چاپ سنگی و کاشی‌های مصور دوره قاجار

چکیده در این مقاله تلاش می شود با مطالعه تطبیقی تصاویر منقوش بر کاشی های دوره قاجار، به چگونگی تاثیر پذیری آنها از آثار چاپ سنگی پرداخته شود. هدف از انجام این مطالعه، شناسایی یکی از منابع الهام کاشی نگاران دوره قاجار در تولید کاشی های مصور است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که رواج و کثرت نسخ چاپ سنگی از جمله عواملی است که موجب گسترش هنرهای تصویری و رواج واقع گرایی به شیوه اروپایی در نیمه حکومت ق...

full text

مطالعه تطبیقی تصاویر نسخ چاپ سنگی و کاشی های مصور دوره قاجار

چکیده در این مقاله تلاش می شود با مطالعه تطبیقی تصاویر منقوش بر کاشی های دوره قاجار، به چگونگی تاثیر پذیری آنها از آثار چاپ سنگی پرداخته شود. هدف از انجام این مطالعه، شناسایی یکی از منابع الهام کاشی نگاران دوره قاجار در تولید کاشی های مصور است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که رواج و کثرت نسخ چاپ سنگی از جمله عواملی است که موجب گسترش هنرهای تصویری و رواج واقع گرایی به شیوه اروپایی در نیمه حکومت ق...

full text

بررسی و معرفی نسخه مصور چاپ سنگی خاله سوسکه

با ورود صنعت چاپ به ایران در دوره قاجار و پس از گسترش کارگاه‌های چاپ مستقل از چاپخانه دربار، امکان نشر کتاب و دسترسی توده های مردم به ویژه کودکان به آن فراهم شد. چاپخانه ها کتاب هایی را برای کودکان منتشر می کردند؛ در این میان قصه خاله سوسکه که در مکتب خانه ها خوانده می شد جایگاه ویژه ای دارد به طوری که از نظر مردم شناختی ویژگی های فرهنگی آن دوره را به تصویر کشیده است؛ چندین بار مصور و چاپ شده ا...

full text

ویژگی‌های بصری روزنامه‌های دوره قاجار در گذار از چاپ سنگی به چاپ سربی

در این مقاله، به بررسی ویژگی‌های بصری روزنامه‌های قاجار و تطبیق این ویژگی‌ها در دو دوره چاپ سنگی و سربی پرداخته شده است تا از این طریق، بتوان به تاثیرگذاری نوع چاپ در گرافیک این آثار پی برد. در این راستا، با بررسی نمونه‌های موجود در کتابخانه ملی و مرکز دایره المعارف، تعداد 60 عنوان از روزنامه‌های عصر قاجار، با معیار مدت زمان انتشار و همچنین نزدیکی با معیارهای مقبول امروزی در گرافیک مطبوعاتی، مط...

full text

ویژگی های بصری روزنامه های دوره قاجار در گذار از چاپ سنگی به چاپ سربی

در این مقاله، به بررسی ویژگی های بصری روزنامه های قاجار و تطبیق این ویژگی ها در دو دوره چاپ سنگی و سربی پرداخته شده است تا از این طریق، بتوان به تاثیرگذاری نوع چاپ در گرافیک این آثار پی برد. در این راستا، با بررسی نمونه های موجود در کتابخانه ملی و مرکز دایره المعارف، تعداد 60 عنوان از روزنامه های عصر قاجار، با معیار مدت زمان انتشار و همچنین نزدیکی با معیارهای مقبول امروزی در گرافیک مطبوعاتی، مط...

full text

کلیشه سازی در گذار از صفحه آرایی سنتی به چاپ سنگی دوره قاجار

دوران  قاجار، مصادف با نفوذ  فرهنگ وهنر و ساخته­های صنعت غرب در ایران است . برخی از این اتفاقات، به دنبال تبادلات سیاسی و ورود اختراعات و صنایع جدید نظیر دستگاه­های چاپ، دوربین عکاسی و... تاثیر به سزایی بر هنر سنتی ایران گذاشت. کلیشه­سازی، از شیوه­های رایج حاکمان در جهت یکدست سازی فرهنگی و حفظ همبستگی است. این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی و با مقایسه دو سند دوره قاجار -یکی دستنویس و دیگری چاپ س...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
هنرهای زیبا

Publisher: پردیس هنرهای زیبا_دانشگاه تهران

ISSN

volume 23

issue 23 2005

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023